Kan vi hjelpe deg?

NOK - 2 månedar samanhengande motvind over sumaren

Norske kroner har svekka seg mykje mot dei største valutaene sidan 1 juli 2018. Her følger ein oversikt over bevegelsen i dei mest handla kryss mot NOK over sumaren. Samt snittkursar for året i dei same kryssa. NOK svekkinga er ikkje eit resultat av fundamentale norske forhold, men eit resultat av meir uro internasjonalt. Noko eg vil forsøke vise. I tillegg er der ein viss samanheng i turbulente tider til at NOK/SEK blir sett litt under eitt, og med stor usikkerheit tilknytt svensk økonomi, og politiske situasjon har det prega NOK over sumaren til tider.

Risikosentimentet

Over sumaren har den løypande VIX indeksen stege frå ca. 11,80 i midten av juli, til om lag 15.20. Det er ei forverring av risikosentimentet/fryktindeksen med nærmare 30 % i perioden. Norway 25 indeksen er i same periode opp frå nivå rundt 800 til 835 i dag. Auka frykt i perioden har dermed ikkje bidratt til at me har sett eit børsfall. Det same gjeld for amerikanske indeksar. Litt anna situasjon i Europa, der utviklinga er meir flat. Tradisjonelt sett er det slik at stigande fryktindeks heng saman med børskorreksjonar. Den samanhengen har ikkje vore like tydeleg over sumaren om me berre hensyntek den vestlege verda. Det me derimot har sett er eit dramatisk fall i framveksande økonomiar over sumaren. Bekymring kring framveksande økonomiar grunna auka gjeldsbelastning pga. sterkare USD og høgare amerikanske renter samt frykt for tiltakande handelskonflikt opp og fram dreg VIX indeksen opp. Sjølv om me ikkje har sett ein norsk børseffekt av dette i særleg grad, mykje grunna ein 8 % oppgang i oljepris i same periode, har me sett effekt i form av svakare NOK;

Importvekta NOK, I44, over sumaren;

I 44, er den norske krona sin verdi målt mot ein rekke valutaer som me har mest handel med. EUR vektar ca. 35% av I44, SEK 12 %, CNY 11%, GBP 6 %, USD 6 % , JPY 2,5 % etc. Denne har svekka seg frå nivå rundt 102,5 i midten av juli til rundt 105 i dag. Dvs. ei generell NOK svekking på i overkant av 2,4 %.  Oppgangen i CHFNOK f.eks. har vore 70 øre i same periode, dvs. 8,5 % svakare NOK mot CHF, men sidan CHF berre har ei vekt på i overkant av 1 % i I44, får ikkje dette store utslag for NOK svekkinga importvekta. GBPNOK, SEKNOK, AUDNOK, (CADNOK) er valutaer som i perioden har haldt seg noko lunde stabil, og samla sett står dei for ca. 20% av I44. Så sjølv om enkelte kryss mot NOK har svekka seg meir enn detta så blir den samla vekta svekkinga mot våre viktigaste handelspartnerar ikkje like stor som kursbevegelsane dei siste to månadane verkar som. ( jamfør EUR,JPY, CHF, USD).

I førre inflasjonsrapport har Noregs Bank ei prognose på I44 for 2018 på 103,2. For 2019 er prognosen frå juni 99,2. Gitt dagens nivå på 105 er difor NOK mellom 5 – 6 % svakare enn det NB ser føre seg det komande året. NOK har difor potensial til å kunne styrka seg mykje utan at det får potensial for rentesetjinga i NB. Målt isolert i EURNOK vil det seia nivå rundt 9,20. Difor er det også forståeleg at enkelte aktørar no ventar ei høgare rentebane frå NB si side på rentemøtet 20 september.

Dei mest handla valutakryssa;

EURNOK

Gått frå 9,40 i midten av juli til 9,80 no i dag. Ei svekking på 4,4 %. Snittkurs for 2018 målt tysdag denne veka er 9,58. Me handlar med andre ord 2,3 % svakare enn snittet for året i ei periode der me nærma oss fyrste renteauke sidan 2011, og ein tilstramningssyklus i små og gradvise steg i 2019 og 2020.

CHFNOK

Botnen frå Juli er ca. 8,05, og me notera no 8,71. Så på halvannan månad er svekkinga mot CHF 8,2 %. Snittkurs for 2018 i CHFNOK er om lag 8,24, og me handlar difor på nivå som er 5,7 % svakare enn årsnittet. Oppgangen i CHFNOK skuldast i stor grad sterkare CHF mot EUR pga. tilflukt i trygge hamner grunna handelskonflikte, samt politisk uro EU/Italia/brexit og europeiske bankars Tyrkia eksponering. CHF er 4 % sterkare mot EUR sidan byrjinga av juli. EURCHF snittet for 2018 er 1,1590, og me notera no 1,1230.

USDNOK

9 juli noterte me 7,98 i USDNOK. Knappe to månadar seinare har me 8,41. NOK er dermed 5,4 % svakare mot USD sidan starten av sumaren. Noko skuldast sterkare USD mot dei fleste andre valutaer, særleg EUR, grunna divergerande vekst og inflasjonsutsikter. USD som trygg hamn valuta har me sett mindre til no i august, då USD har svekka seg mot JPY og CHF. Motsett i Juli. USDNOK snittet for 2018 er om lag 8,01, og me handlar difor ca. 5 % svakare enn snittet for året i augneblinken.

JPYNOK

JPYNOK var på sit lågaste 16 juli då me noterte 7,18. No notera med 7,60, og me har difor sett ei svekking over den siste halvannan månaden på 5,9 %. Snittet for 2018 er ca. 7,32, og me handlar no 3,8 % svakare enn snittet for året. Den store oppgangen i JPYNOK skuldast også flukt til JPY som trygg hamn valuta pga. den utviklinga eg tidlegare viste i risikosentimentet. JPY er 2,2 % sterkare mot EUR over sidan toppen i juli.

SEKNOK

SEKNOK har som me ser handla innanfor 91 og 93 i denne perioden. Ser ein frå starten på fellesferien har NOK til og med svekka seg halvannan figur mot SEK fram til i dag, tilsvarande 1,6 %. I starten av august blei mykje av NOK svekkelsen forklart med svakare SEK i forbindelse med usikkerheit kring Riksbanken 6 september og valet 9 september. NOK styrka seg frå 93 til 91 i den perioden, men det blei meir eller mindre reversert i løpet av nokre få handledagar kring månadsskiftet her. Om svakare SEK var årsaka til svak NOK burde me sett sterkare NOK når SEK korrigerte frå 10,70 til 10.53 mot EUR tidlegare denne veka. Det har me ikkje, av årsaker det er vanskeleg å skjøna. Med divergerande vekstutvikling, inflasjonsutvikling og NB tidlegare i ein tilstrammingssyklus enn RB framstår difor short SEKNOK over 92,50 her som eit veldig attraktivt salgscase for vidare nedgang utover hausten. Det er heller inga ulempe at SEKNOK er nokså stabil i turbulente tider, då SEK og NOK ofte blir sett litt under eitt i periodar med marknadsfurore.

Oppsummert;

Importvekta er ikkje NOK svekkinga over sumaren like stor som det enkeltkryss mot NOK gir inntrykk av( CHF, JPY,EUR og USD). Sidan det sterkaste nivået i midten av juli er NOK knappe 2,4 % svakare i dag enn då. Målt mot prognosane til NB for 2018 er me om lag 2 % svakare enn det NB ser føre seg for 2018. For 2019 er me derimot mellom 5-6 % svakare enn NB ser føre seg. Sett mot EURNOK isolert tilseie det kurs ned mot 9,20 p.t. Med andre ord den svake NOK gir NB stor handlefriheit i pengepolitikken framover.

Så kva tyngar NOK for augneblinken;

• Risksentimentet målt ved VIX er markant svakare over sumaren. NOK slit ofte med tiltakande marknadsfrykt.
• Dog har ikkje dette gitt særlege utslag i form av fallande børsar i den vestlege verda over dei siste to månadane. Positiv eller flat over dei siste par månadane (det fundamentale ser bra ut – og kva er alternativet til avkastning?)Men sterk USD og høgare amerikanske renter har medført sell off blant framveksande økonomiar pga. frykt for uhandterleg gjeldsbelastning då store delar av gjelda er USD nominert, ned 20 % i 2018.
• Med fallet i Framveksande økonomiar har me sett ei styrking av majors(USD, EUR, CHF, JPY) på bekostning av mindre perifere valutaer(NOK, SEK)
• Konsekvensar av tiltakande handelskonflikt(KINA/USA, NAFTA, EU/USA) for global og kinesisk vekst skapar usikkerheit.
• Usikkerheit kring vegen vidare for riskbanken og konsekvensar ved det svenske valet tyngar Skandinavia
• Marknaden har ikkje tillit til rentebana til NB. FRA marknaden prisar inn berre omlag 2,5 renteaukar dei neste åra. SSB siste prognose ventar 6 renteaukar i same periode. NOK og norske renter verkar dermed «billeg» på disse nivåa.
• Politisk uro EU – situasjonen kring Italia og dei pågåande Brexit forhandlingane.
• Trump – som laus kanon, og som gjere verda vanskeleg navigera i.

 Korleis kan NOK styrke seg framover;

• Marknaden kjem nok til å reprise NOK og norske renter noko i kjølvatnet av rentemøtet i NB 20 september.
• Vil rentebana i tillegg oppjusterast noko?
• Ei kobling av NOK mot rentedifferanse og oljepris att…..utover i 2019 kan me ha den største rentedifferansen mot Europa me har sett på årevis.
• At marknaden tek innover seg vekstimpulsane for norsk økonomi av auka oljeinvesteringar i 2019.
• Politisk stabilitet i Sverige
• At risikosentimentet betrar seg;
  • At dei handelspolitiske disputtane løyser seg i form av diplomatiske avtalar i haust.
  • At Italia kjem med eit finansbudsjett som EU kan akseptera.
  • At uroen rundt framveksande økonomiar( Særleg TYR/ARG) ikkje forverrar seg ytterlegare og spreiar seg til fleire land.

I det minste bør NB kunne setja eit tak på dette 20 september. Til dess, er NOK i stor grad styrt av internasjonale forhold og utviklinga i det generelle risikosentimentet..